Türkün Yüce Tarihi | Genel Kültür - Tarih Sitesi
Sedef
Sedef İşi ve TeknikleriSEDEFKAR (Sedefçi) Sedef üzerinde çalışan, sedef kullanarak eşya yapan, sedef işleyen kimse.
SEDEF (mother of pearl) Midye ve istiridye gibi deniz hayvanlarının kabuğundan elde edilen sedefcilikte kullanılan pırıltılı gökkuşağı renklerini yansıtan değişik renklerde sert taşçıl deniz kabuğu.
SEDEF İŞÇİLİĞİNDE TEKNİKLER
Selçuklu eserlerinde kullanılmayan kakma ( gömme) tekniği XV. Yüzyıl başlarında ortaya çikmiştır bu süreci takiben sıvama (yapıştırma veya kaplama adıylada anılır) tekniği gelişmiştir. Sedef işçiliği ülke, kültür, motif ve kullanim alanlarına göre farklı teknık ve isimler altında gruplandırılabilir.
a) Kakma tekniği:
Zemine çizilen deseni uygun derinlikte oyularak, oyulan desenlerin kalıplarının çıkarılıp çıkarılan kalıplarda hazırlanan malzemeleri ahşabı ahşaba, sedefi ahşaba, tası başka bir taşa gömme işlemine kakma tekniği denir.
b) Sıvama tekniği:
Zemine çizilen deseni uygun malzemelerle fleto, zencerek, bağa, sedef, fildişi, kemik, abanoz, peleseng, yılan ağacı ve bunun gibi bir çok ağaçtan elde edilmiş papeller kullanarak zeminde boşluk kalmayacak şekilde bezenmesine yapıştırma ve sıvama tekniği denir.
c) Eser-i İstanbul (istanbul işi):
İki bölüme ayrılır saray atölyeleri ve Eminönü tahtakale civarında sıra işi yapan küçük atölyeler bulunurdu, saray atölyelerinde cami kapı kanatları, Kuran muhafazası, pencere kanatları, sanduka sebekeleri, saltanat kayıkları, saray kapı kanatları, vaaz kürsüsü, taht gibi her biri bir diğerini aratmıcak güzellikte eserler üretilmiştir. Topkapı sarayı kutsal emanetler bir çift kapı kanadı, Eminönü yeni cami giriş kapıları, vaaz kürsüsü, hünkar mahveli pencere kapak kanatları 3 çift, dolap kapak kanatları 1 çift, mahfel’den balkona geçiş kapı kanatları 1 çift, emin önü yeni cami hünkar kasrı içi giriş ve oda kapı kanatları toplam 8 çift, sultan ahmet giriş kapı kanatları, sait halim pasa yalısı, Fatih cami vaaz kürsüsü ve bunlara benzer birçok eserler çok özenle saray atölyelerinde yaptırılmıştır.
Küçük atölyelerde ise kuran muhafazası, rahle, çeyiz sandığı, hattat yazı takım çekmecesi, sehpa, kavukluk, çekmece gibi eserler yapilmaktaydı. d) Sam işi: Daha çok tel ve badem şeklinde kesilmiş sedeften işlenmiş mobilya, sehpa, aynalı tırnak takım gibi eşyalar yapılmaktadır.
e) Vıyana işi: Çalışma masası, sehpa, ayna tırnak takımı gibi eşyalara yeşil (arusek) tipi sedefleri 0.5mm ile 0.8mm arasında küçük parçaları çizilen motiflerin üzerine aralarında 1-2mm boşluk kalacak şeklinde mozaik (paledyen) gibi yapıştırılır, ara boşluklar odun kömürü tozu veya abanoz ağacı tozundan yapılmış macunla doldurulur. Yüzey zımpara kağıdı ile düzeltilip cila uygulanır.
f) Kudüs işi: Şam işi, Antep işi genelde bunları aynı guruba toplayabiliriz. Bu guruptaki tekniklerde tatlı su sedefi veya mat mermerimsi sedefler kullanılır.
kaynak = sedefci.com.tr
Toplam 612439 ziyaretçi (1092423 klik) kişi burdaydı!